Ứng dụng công nghệ “xanh” trong xây dựng
Cũng như trong nhiều ngành nghề khác, khái niệm “xanh” đang rất phát triển trong ngành xây dựng. Đây là phương cách để các dự án được xây dựng với thái độ có trách nhiệm hơn với môi trường và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên. Nó bao trùm từ khâu lên kế hoạch đến khâu thiết kế, xây dựng, bảo trì và cả… phá dỡ.
Hiện ngành xây dựng đang chiếm khoảng 20% tổng lượng khí thải toàn cầu. Với dân số bành trướng, nhu cầu xây nhà vẫn tiếp tục gia tăng. Người ta phải tìm cách xây dựng các tòa nhà thân thiện hơn với môi trường và nhắm tới tuổi thọ công trình được dài hơn.
Nhiều nghiên cứu về vật liệu xây dựng theo hướng tốt cho môi trường cũng đang đuợc tiến hành. Công nghệ “xanh” tạo ra những sản phẩm ít thải CO2 hơn hoặc Trung hòa Khí Carbon – Carbon Neutral Footprint (đề cập đến việc đạt được lượng phát thải carbon bằng không bằng cách tính toán cân bằng).
Hình ảnh minh họa cho thấy xu hướng xây dựng công trình sử dụng năng lượng bền vững như: mặt trời, gió, mưa và địa nhiệt…
Xây dựng “bền vững” (Sustainability)
Xây dựng “bền vững” bao gồm việc bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên, chú ý đến tiến bộ xã hội và nền văn hóa. Điều này tập trung vào thực hiện nhiều thay đổi nhỏ để giảm lượng tài nguyên cần thiết trong việc xây dựng một tòa nhà mới. Chúng có thể là những tòa nhà được thiết kế với chiếu sáng tự nhiên tốt để giảm chi phí sử dụng điện hoặc là các tòa nhà tái sử dụng nước thải từ các bồn rửa. Một số dự án “bền vững” đang sử dụng lại các cấu trúc nguyên thủy đã có trước đó hoặc tái chế vật liệu xây dựng. Xu hướng “bền vững” trong ngành xây
Các thành phần của nhà được chế tạo sẵn theo “mô đun” tại xưởng và được chở đến lắp ráp tại công trường
Xây dựng theo “mô đun” (module) và chế tạo sẵn
Một phần xu hướng của ngành xây dựng vào năm 2019 có thể là kỹ thuật xây dựng theo “mô đun” và “chế tạo sẵn”. Xây dựng theo “mô đun” là phương pháp xây dựng các thành phần của công trình có tính điển hình, theo một thiết kế có tính toán trước và lặp đi lặp lại trên một số lượng lớn. “Chế tạo sẵn” là các cấu kiện công trình được thi công tại nhà xưởng và mang tới lắp ráp trên công trường thay vì thi công ngay tại công trường.
Xây dựng theo “mô đun” và “chế tạo sẵn” sẽ là một xu hướng nổi trội vì nó giúp tiết kiệm vật liệu, rút ngắn thời gian xây dựng và cả tính linh hoạt của nó. Do các cấu kiện của công trình được chế tạo tại xưởng nên không phải phụ thuộc nhiều vào thời tiết mưa nắng. Xử lý vật liệu dư thừa, tái chế chất thải cũng đơn giản hơn nhiều. Chính điều này làm giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường. Với phương pháp xây dựng “chế tạo sẵn”, người ta có thể chế tạo các cấu kiện với độ chính xác cao một cách nhanh chóng và dễ dàng.
Xu hướng sử dụng các “cấu kiện” được chế tạo sẵn sẽ giúp xây dựng nhà ở nhanh hơn, đẹp hơn và kinh phí hợp lý hơn
Phần mềm tiên tiến và các công nghệ mới
Các phần mềm quản lý dự án xây dựng cũng sẽ là xu hướng trong năm 2019. Số lượng các công ty sở hữu phần mềm quản lý dự án riêng cho mình đã tăng lên trong những năm qua.
Chủ các công ty có nhiều sự lựa chọn phần mềm tốt hơn so với vài năm trước đây. Giao diện cho người dùng không chỉ dễ sử dụng hơn mà còn có nhiều tùy chọn hơn. Phần mềm quản lý dự án mới có thể lưu giữ tất cả các tài liệu liên quan đến dự án vào một nơi, nó giúp các nhà thầu có thể tất toán vào cuối dự án một cách dễ dàng. Tuy nhiên, những tiến bộ về mặt công nghệ trong ngành xây dựng không chỉ giới hạn ở phần mềm. Công nghệ mới không chỉ tốt hơn mà còn có nhiều tùy chọn hơn. Các tùy chọn này cung cấp cho nhà thầu xây dựng các hỗ trợ hiệu quả với chi phí tốt nhất.
Thí dụ như ở các nước tiên tiến, việc sử dụng Drone – máy bay điều khiển – đang trở nên phổ biến hơn với các công ty xây dựng khi giá trên thị trường của nó trở nên rẻ hơn. Drone rất hữu ích cho việc chụp ảnh và quay cảnh quan từ trên cao. Chúng giúp gia tăng việc đảm bảo an toàn chung quanh công trường và có thể cung cấp nhiều thông tin hơn trong công tác khảo sát thực địa.
Những công nghệ mới và sự tích hợp công nghệ chắc chắn là một xu hướng phổ biến vào năm 2019.
Drone sẽ được sử dụng phổ biến hơn trên các công trường xây dựng
Mô hình thông tin xây dựng (BIM)
Mô hình thông tin xây dựng (BIM) là một xu hướng phát triển tất yếu cho ngành xây dựng hiện đại, không chỉ trong năm 2019 mà còn nhiều năm về sau. Về bản chất, ta có thể xem BIM là một hồ sơ thiết kế gồm những tập tin hay dữ liệu kỹ thuật số, chứa các mối liên hệ logic về mặt không gian, kích thước, số lượng, vật liệu của từng cấu kiện, bộ phận trong công trình. Những thông tin này được trao đổi và kết nối trực tuyến với nhau thông qua các phần mềm để hỗ trợ cho việc quản lý và giúp ra những quyết định liên quan tới công trình. Việc kết hợp các thông tin về các bộ phận trong công trình với các thông tin khác như định mức, đơn giá, tiến độ thi công… sẽ tạo nên một mô hình thực tại ảo của công trình, nhằm mục đích tối ưu hóa thiết kế, thi công, vận hành quản lý công trình. BIM được khai thác và sử dụng không chỉ trong giai đoạn quy hoạch và thiết kế dự án mà còn kéo dài suốt vòng đời của công trình, hỗ trợ những quá trình như quản lý chi phí, quản lý xây dựng và quản lý dự án.
Sơ đồ cho thấy vai trò của BIM trong nghành xây dựng. BIM sẽ xuyên suốt và kết nối tất cả mọi giai đoạn: bắt đầu khảo sát, lập dự án, thiết kế, xây dựng, vận hành và kéo dài đến khi cải tạo, sửa chữa, phá dỡ sau này. Nói chung là suốt cả vòng đời của công trình.
Bài: KTS. Hồ Lê Phương
Ảnh: Tư liệu
